Moederlijk poortwachtergedrag

Wat is moederlijk poortwachter gedrag?

 

Moederlijk poortwachter gedrag – of de Engelse term maternal gatekeeping - slaat op gedrag waarbij een moeder de partner op afstand houdt om in gelijke mate deel te nemen aan het huishouden of de kindzorg. Het gedrag werd eind jaren ’90 voor het eerst duidelijk omschreven door psychologen Sarah Allen en Alan Hawkins toen ze onderzochten waarom vrouwen nog steeds meer huishoudtaken en zorg op zich nemen.

 

Hoe kan je dit gedrag herkennen?

 

Het is een afschermende houding die je soms bewust, maar vaak ook onbewust aanneemt. Enkele voorbeelden van poortwachter gedrag: kritiek hebben op de outfit die je partner uitkoos voor de kinderen, ongevraagd een berg instructies geven over hoe de wasmachine moet gevuld worden, de strijk uit handen nemen omdat je dit ‘zelf beter kan’, op uitstap met vriendinnen constant berichtjes sturen naar je partner om te checken hoe het met de kinderen is, … Dit gedrag kan de partner demotiveren en zelfs belemmeren om verantwoordelijkheid op te nemen.

 

Is het dan de schuld van vrouwen zelf dat mannen minder huishoudelijke taken en zorg opnemen?

 

Nee, die conclusie is te makkelijk en veel te simpel. Moederlijk poortwachter gedrag is maar één van de vele redenen voor de ongelijke taakverdeling en treedt niet bij alle koppels op waar er sprake is van ongelijkheid. Bovendien moet je kijken naar de maatschappelijke context waarin dit gedrag zich stelt. Ook vandaag de dag wordt een vrouw strenger beoordeeld dan een man op de netheid van het huis en het voorkomen en gedrag van de kinderen. Haar status en zelfbeeld hangt er nauwer met samen. Bij veel vrouwen leeft de angst om als slechte moeder beschouwd te worden heel erg. Dat maakt het voor hen ook moeilijk om de controle los te laten.

 

Het wijzen op moederlijk poortwachter gedrag dient dus niet om vrouwen een schuldgevoel aan te praten. Wel is het belangrijk om bewust te worden van dit gedrag, zodat het aangepakt kan worden. Die aanpak veronderstelt zowel ingrepen op individueel, relationeel als maatschappelijk niveau.