Geschiedenis

Ons engagement heeft diepe wortels. Femma bestaat in 2020 100 jaar. Evenals toen geven vrouwen ook nu mee vorm aan een snel veranderende samenleving.

100-jaar-Femma

Voor WOI

De Industriële Revolutie zorgde voor sociale malaise. Om de arbeidende vrouwen te beschermen voor de 'nefaste' invloeden van het socialisme en het liberalisme ontstonden er her en der christelijke vrouwennetwerken. In 1912 stond Maria Baers (1883-1959) aan de wieg van het Algemeen Secretariaat der Christene Vrouwenvakverenigingen. Ze drukte als geen ander haar stempel op de ontwikkeling en de koers van de organisatie, in een volstrekt ander tijdsgewricht. 

maria-baers

Interbellum (1918-1938)

De visie heerste dat mannen en vrouwen evenwaardig zijn, maar verschillende maatschappelijk rollen hebben omdat ze 'anders geschapen zijn'. De rol van de vrouw was om echtgenote, moeder en huisvrouw te zijn. Het kostwinnersmodel stond dus centraal. Ondertussen droeg onze organisatie de naam KAV (Katholieke Arbeiders Vrouwen). In deze periode trokken we ons het lot aan van ongetrouwde vrouwen die 'tot arbeid gedwongen werden'en pleitte we voor betere werkomstandigheden voor vrouwen. KAV was tegen echtscheidingen ijverde in 1935 zelfs voor de afschaffing van de wet die echtscheiding mogelijk maakte.  

Na-oorlogse periode (1945-1960)

KAV begon steeds meer campagne te voeren voor een betere maatschappelijke waardering van de vrouw: algemeen stembrecht (1948), juridische rechtsbekwaamheid, degelijk onderwijs en kwaliteitsvolle gezondheidszorg. Het ideaal van de thuiswerkende moeder-echtgenote bleef wel overeind. 

Jaren 60

In 1968 publiceerde KAV 'De vrouw nu, een nieuw statuut'. KAV nam hiermee afscheid van het verschil-denken tussen man en vrouw. Beiden hoorden nu gelijke kansen te krijgen. Daarvoor waren stevige hervormingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs nodig. 

Jaren 70

De deur naar de moderniteit werd opengezet en de volgende opvattingen deden hun intrede:

  • Huismoederschap was niet langer de natuurlijke door God gewilde roeping, maar een keuze.
  • Blinde gehoorzaamheid aan de echtgenoot werd in vraag gesteld.
  • De vrouw was een volwassen christen die zelf haar keuzes kan en moet maken

De jaren zeventig waren een belangrijke periode in onze geschiedenis. KAV stelde zich onafhankelijker op van het instituut Kerk. Getuige daarvan was de artikelenreeks 'Verantwoord ouderschap' over anticonceptie, na publicatie van de pauselijke encycliek Humanae Vitae. Die reeks zorgde voor heel wat controverse en verontwaardigde lezersbrieven.

Tegelijkertijd vroeg KAV meer aandacht voor het onderwijs van meisjes met het 'Project Onderwijs Meisjes'. Sinds de jaren 70 neemt KAV ook actief deel aan de Stem Vrouw-campagnes. 

KAV begon nu ook de belangen van de buitenshuis werkende vrouw te verdedigen. Vanaf nu eiste KAV gelijk loon voor gelijk werk en voor een betere combinatie arbeid-gezin. Dit was een voorproefje van wat komen zou. 

Jaren 80

KAV kaartte nu ook de problematiek van de migrantenvrouwen aan en in 1984 werd dan ook de werkgroep voor migrantenvrouwen opgericht. 

1990-2010

Sinds de jaren 90 veranderde de visie van KAV op abortus grondig: waar deze procedure eerst uit den boze was, was die volgens KAV nu mogelijk in uitzonderlijke gevallen. 

In 1992 zag de eerste werking het licht, specifiek om Brusselse vrouwen in moeilijke posities te betrekken bij het verenigingsleven. Dit werd later Femma Quartier.

2010-nu

Vanaf 2010 begint Femma steeds meer in te zetten op stereotiepe beeldvorming als hinderpaal voor de emancipatie van vrouwen. 

In 2012 wordt KAV omgedoopt tot Femma. De mediabelangstelling was groot. In de media én in de organisatie borrelden veel vragen op over het waardenkader van de vereniging, na het lossen van de expliciete verwijzing naar de christelijke wortels. Dit leidde tot een duidelijk standpunt: Femma is pluralistisch en verwelkomt alle vrouwen, ongeacht hun zingevingskader, én is een waardengedreven innovator.

 

In 2014 lanceren we het dossier 'Combinatie betaalde en onbetaalde arbeid': evenwichtig en kwaliteitsvol combineren van betaalde en onbetaalde arbeid door mannen én vrouwen moest (en moet nog steeds) hoog op de maatschappelijke agenda komen. 

 

In 2021 verwelkomen we de netwerken van de Federatie Wereldvrouwen in ons Femmahuis. De maatschappij is de afgelopen decennia veel diverser geworden. Die diversiteit willen wij in onze lokale netwerken weerspiegelen. Femma wil een organisatie zijn voor alle vrouwen, ongeacht hun achtergrond of overtuiging. 

 

Vanaf 2023 geven we onze diversiteit weer met een nieuwe huisstijl maar blijven we de naam Femma trouw. Wereldvrouwen geeft richting aan onze identiteit. Want wij zijn allemaal wereldvrouwen.