Je hebt ze tijdens het scrollen op je gsm hoogstwaarschijnlijk al gezien, de filmpjes van vrouwen die trots hun ‘day in the life of a tradwife’ delen met de buitenwereld. Hierin tonen ze hoe ze thuis de boel draaiende houden terwijl hun mannen ‘de kost verdienen’. Ook in Vlaanderen wint de ‘tradwife’ – kort voor ‘tradtional wife’ of traditionele echtgenote – aan populariteit. Zo getuigt Sofie, mama van 5 in het Nieuwsblad’ ‘veel vrouwen willen dit, maar durven niet’ .
Dit ‘nieuwe’ fenomeen roept heel wat vragen op. Waarom voelen vrouwen de nood om in deze rol te stappen? Is deze keuze zonder risico? Betekent dit nu een stap terug in de tijd?
De opkomst van Tradwives:
De term ‘tradwives’ verwijst naar vrouwen die het traditioneel rollenpatroon verheerlijken. Ze staan volledig ten dienste van het huishouden en de zorg voor hun gezin, terwijl hun partners de rol van kostwinner op zich nemen. Een tradwive neemt vaak ook een onderdanige rol aan ten opzichte van haar partner. Ze stellen ‘vrouw zijn’ gelijk aan zorgzaamheid, volgzaamheid en bovenal moederschap. Daarnaast stralen ze vaak een zeer klassiek vrouwelijk imago uit en hechten ze belang aan een verzorgd uiterlijk.
De tradwives zelf verklaren hun motivatie vanuit verschillende hoeken: Ze hebben nostalgische verlangens naar een vermeend eenvoudiger verleden, zeker in tijden van sociale en economische onzekerheid, de behoefte aan een gevoel van gemeenschap en identiteit in een individuele samenleving, gericht op prestaties. Tradwives halen voldoening uit het vervullen van hun ‘traditionele rol’. Het huishouden en de kindzorg is voor hen dan ook de belangrijkste bron van geluk. Ze beschouwen dit als dé manier om hun gezin te ondersteunen en een gevoel van zekerheid te creëren in een snel veranderende wereld.
De risico's van de Tradwife Beweging:
Uiteraard mogen vrouwen er bewust voor kiezen om de zorg (voor het gezin) fulltime op te nemen. Maar het is ook belangrijk om de risico’s van die keuze mee te delen. Dat wordt vaak niet getoond in de tradwive filmpjes. Maar in onze huidige samenleving betaal je altijd een prijs, wanneer je niet uit werken gaat. Doordat vrouwen in deze situatie geen eigen inkomen hebben, worden ze economisch volledig afhankelijk van een partner. Dit onevenwicht brengt hen in een veel onveiligere positie, zeker als er relatieproblemen ontstaan. Heel wat huwelijken eindigen in een scheiding, en nog meer relaties eindigen in een breuk. Bovendien bouw je als huisvrouw geen sociale rechten op. Dit betekent geen economisch vangnet en een armoedig pensioentje.
Ook het romantische beeld dat vaak wordt opgehangen, is gevaarlijk. In de jaren '60 al wees Betty Friedan in haar boek ‘the Feminine Mystique’, op het grote aantal ontevreden en depressieve huisvrouwen. Het bestaan als huisvrouw is zeker niet enkel rozengeur en maneschijn én kan ook leiden tot gevoelens van eenzaamheid en isolatie of verveling.
Waardering voor onbetaalde zorg: naar een nieuw combinatiemodel.
De populariteit van de ‘tradwife’ beweging kunnen we kaderen als een tegenreactie op de ratrace, de steeds toenemende druk en hoge verwachtingen op élk levensdomein. Van vrouwen verwachten we dat ze werken alsof ze niet zorgen en zorgen alsof ze niet werken. In België besteden vrouwen gemiddeld 9,5 uur per week meer aan zorgtaken dan mannen (kindzorg en huishoudelijke taken). Dit heeft impact op de manier waarop ze werken – maar liefst 42% van de werkende vrouwen doet dit deeltijds. Maar dat betekent helemaal niet dat de combinatiedruk minder is. Buiten de puur uitvoerende taken draagt het overgrote deel van de vrouwen ook nog eens de ‘mentale last, of het organisatie- en planwerk rond het huishouden.
Femma gelooft dat het anders kan. Het is belangrijk om huishoudelijk werk en zorgtaken te waarderen, maar dit betekent niet ‘terug naar vroeger.’ Het traditionele kostwinnersmodel met ‘gescheiden’ taken en rollen is niet de oplossing voor de ratrace.
In plaats van terug te verlangen naar vroeger, kijken we beter vooruit. Hoe kunnen we vandaag in de samenleving betaald werk beter combineerbaar maken met onbetaalde zorgarbeid? Vanuit Femma stellen we het evenwichtig en kwaliteitsvol combinatiemodel voor. Dit betekent onder andere toegankelijke zorgverloven voor mannen én vrouwen, kwaliteitsvolle kinderopvang en ouderenzorg, de waardering van (vaak vrouwelijke) zorgberoepen en méér tijd voor onbetaalde zorg door kortere werkweken. Zo kunnen we samen werken aan een betere toekomst voor iédereen, waar we allemaal vrije keuzes kunnen maken zonder dat vrouwen hun eigen onafhankelijkheid op het spel moeten zetten.
