Fotograaf: Selina De Maeyer
‘Kom naar huis. Hier gaat alles goed, alleen niet zoals het moet.’ In een fantastisch sterk en ontroerend mooi lied, vat Hannelore Bedert (36) samen hoe haar leven aanvoelt na de dood van haar man Stijn Sterckx, op 17 februari 2019. Stijn overleed totaal onverwacht aan een hartstilstand, net toen Hannelore thuiskwam van een optreden. Wat betekent het als jonge vrouw met twee kleine kinderen, Hoppe (10) en Polly (4,5), achter te blijven?
Hoe gaat het met jou, Hannelore?
“Het gaat. Dat lijkt me het beste antwoord. Soms gaat het goed, soms gaat het heel slecht. Maar algemeen: goed. Soms iets beter. Heel goed? Die dagen kan ik op één hand tellen. Stijn verliezen heeft er enorm zwaar ingehakt. Zo’n verlies haalt je compleet onderuit. Ik zag dat vroeger bij anderen, of las artikels in de krant waar ik door geraakt was, maar het was altijd een ver-van-mijn-bed-show. Toen mijn nicht in 2012 aan kanker stierf, kwam het voor het eerst heel dichtbij, maar daarna gaat het leven verder. Het is pas wanneer je kind, je partner, iemand waarmee je 24 uur op 24 uur samenwoonde, sterft, dat je leven compleet verandert. Ik vermoed dat alleen lotgenoten dat begrijpen. Het verandert je dagelijkse leven, de verhoudingen binnen een gezin, je eigen identiteit. Ik ben nog steeds zoekende. Mijn rol als moeder is duidelijker: de ouderrol moet ik nu alleen invullen. Maar wie ik als vrouw ben, daar ben ik nog steeds naar op zoek. Stijn en ik waren bijna 15 jaar samen. 15 jaar is bijna de helft van mijn leven. Hij heeft me onbewust mee gevormd tot wie ik nu ben. Door zijn overlijden is er een deel van mij verdwenen. En moet ik een deel terug opbouwen.”
“Stijn was een heel schone mens, die voor veel mensen enorm veel betekende. Hij was zich daar niet van bewust.”
Wie was Stijn? Wie is Stijn?
“Stijn was in veel opzichten mijn tegengestelde. Ik zeg ‘was’, omdat ik nu veel meer op hem lijk dan toen hij nog leefde. In onze relatie was hij altijd de optimistische, de vrolijke, de man met de twee voeten op de grond. Hij leefde in het moment, zag in zo goed als alles de positieve aspecten. Ik dacht vaak aan wat nog komen moest, maakte me vaak zorgen om niks of zag vaak alleen maar de negatieve kant van dingen. Het is echt moeilijk om slechte dingen over Stijn te zeggen. Ik hoor dat van familie en vrienden. En ik voel dat vooral. Stijn wordt door heel veel mensen gemist. Ik had pas na zijn overlijden door op hoeveel mensen hij invloed heeft gehad, soms door kleine, onbewuste handelingen, of door dingen te zeggen waarvan hij op dat moment niet eens wist dat ze doorslaggevend zouden zijn in een ander z’n leven. Stijn werd enorm graag gezien en dat was helemaal verdiend. Hij heeft nooit beseft hoe graag mensen hem hadden. Maar misschien typeert dat een schone mens als Stijn, dat hij het gewoon is, zonder daarover na te denken.”
‘Verdriet gaat nooit voorbij, zelf moet je verder gaan.’ (Carla Pols) Wie of wat heeft jou (beetje bij beetje) terug doen opstaan?
“Mijn kinderen zijn de grootste drijfveer om te blijven vechten, zelfs op dagen waarin de moed mij in de schoenen zakt. Hoppe en Polly hebben maar één ouder meer en ik ben het hen én Stijn verschuldigd om die taak zo goed als ik kan uit te voeren. Maar ik besef ook dat ik maar een mens ben zoals ieder ander, dat ik fouten en gebreken heb, en dat er af en toe iets zal mislopen. De bluts en de buil, nemen we er bij. Ik denk dat mijn kinderen meer baat hebben bij een moeder die probeert, dan bij een moeder die perfect wil zijn.
Ik ben heel dankbaar voor de familie, voor zowel die van mij als die van Stijn, en voor de vele vrienden die voor mij en voor ons klaarstaan. Ik schrijf dat in columns of op sociale media, omdat het écht zo is. Zonder familie en vrienden zou ik nooit staan waar ik nu sta.
En misschien ben ik zelf ook diegene die mij terug doet opstaan, dag na dag. Ik ben geen opgever. Er is heel veel van het optimisme van Stijn in mij achtergebleven, hoe scheef dat ook lijkt na zo’n verlies. De vader van Stijn zei: ‘Er is maar één weg en die is vooruit’ Dat klopt, denk ik.”
“Stijn was een geschenk. Hij heeft een beter mens van mij gemaakt. Nu moet ik verder zonder hem. En ben ik opnieuw op zoek naar mezelf.”
Er is een ‘voor’ en een ‘na’… In welke mate ben jij veranderd?
“Alles is veranderd. Er is een leven voor en een leven na de dood van Stijn. Dat kan elke lotgenoot of lotgenote beamen, denk ik. Ik voel me fysiek niet ouder, maar ontdekte wel enkele grijze haren (lacht). Dit trauma heeft krassen op mijn ziel achtergelaten. Het is alsof ik door Stijns dood tien jaar verder in de toekomst ben gesprongen.
Ik moet mezelf terug uitvinden. Door de dood van Stijn is een groot deel van mezelf verdwenen. Ik was 15 jaar lang het lief en de vrouw van Stijn. Nu ben ik nog altijd Hannelore maar niet meer ‘vrouw van’. Ik moet op zoek naar mijn nieuwe identiteit.
Ik ben wel rustiger, hoe bizar dat ook mag klinken. Ik heb aangevoeld dat een mens maar één keer leeft. Ik relativeer veel meer. Ik jaag me niet meer op in futiliteiten. Tenzij ik echt moe ben, want dan kan ik niet veel aan (lacht). Of in het verkeer! Als ik met de kinderen naar school fiets en zie hoe sommige chauffeurs als een gek rondrijden, kookt mijn bloed. Maar ik reageer niet meer zo heftig. Vroeger kon ik in de wagen luidop vloeken tegen een roekeloze automobilist, maar dan hoor ik de stem van Stijn die zegt: ‘Hannelore, die hoort jou niet, hé.’(lacht)
En ik heb, zoals ik al zei, ondanks het rauwe verdriet en het enorme gemis, het optimisme van Stijn overgenomen. Daar ben ik dankbaar voor. Enorm dankbaar. Stijn was een geschenk. Hij heeft van mij echt een beter mens gemaakt.”
Liefde is sterker dan de dood. De band blijft. Wie/waar is Stijn nu? Hoe leeft hij verder? Is er leven na de dood?
“Er is geen leven na de dood. Geen hemel. Geen plaats waar een ziel naartoe gaat na een overlijden. Ik begrijp dat mensen dat willen geloven en dat hun geloof hen een houvast geeft, maar ik heb daar niks mee. Als er al een god zou bestaan, waarom haalt hij dan een jonge vader weg bij zijn kinderen? Klootzak, denk ik.”
“Ik ben me dat niet bewust, maar door over Stijn en over mijn verdriet te schrijven, creëer ik vast veel moois voor mijn kinderen later.”
Hoe probeer je voor jezelf en voor de kinderen Stijn levendig te houden?
“We praten heel veel over Stijn. De naam Stijn of ‘papa’ valt hier elke dag. Dat was zo vanaf dag één en zal waarschijnlijk zo blijven, al zal dat met de tijd misschien wat vervagen. Herinneringen zwakken wat af, hoe graag ik ze ook allemaal wil bewaren. Het is heftig, te beseffen dat de tijd herinneringen van je afneemt. Ik heb gelukkig een gigantische berg foto’s en filmpjes. Van Stijn alleen, van Stijn en mij samen en van de kinderen met Stijn. Ik had die digitaal maar heb ze nu ook allemaal laten afmaken, stuk voor stuk, en in meervoud, zodat ze niet verloren kunnen gaan. Voor Polly (4,5) zal Stijn vooral op foto’s blijven bestaan, maar voor Hoppe (10) en voor mij zijn ook de filmpjes heel belangrijk omdat Stijns stem daar nog zo duidelijk op te horen is.
Omdat Stijn een heel open en sociale mens was en veel vrienden had, zijn er ook zeer veel verhalen van hem. Verhalen die nu te pas en te onpas worden verteld, ook tegen de kinderen. Zelfs verhalen die ik nooit eerder hoorde en waar ik verwonderd van kan opkijken als ik ze hoor (lacht).
Ik denk dat mijn columns in Libelle ook van onschatbare waarde zullen zijn voor de kinderen later. En voor mezelf, misschien. In het najaar komt een mooi boekje uit met tekstfragmenten uit die column. Eén lange ode aan Stijn. Een vriend zei me: ‘Je beseft niet half hoeveel moois je nu creëert voor je kinderen later.’”
Een mens is niet gemaakt om alleen te zijn. Hoe zie jij jouw toekomst?
“Ik heb de afgelopen maanden nog meer dan vroeger beseft dat ik niet graag alleen ben. Thuis vind ik het prima om wat tijd voor mezelf te hebben. Maar over het algemeen ben ik graag bij vrienden en familie. Ik voel ook dat ik niet gemaakt ben om single te blijven. Stijn zou dat ook niet gewild hebben. Maar alles op z’n tijd. Ik ben nog veel te veel aan het verwerken om open te staan voor wat dan ook. Ik ben die tijd ook echt verschuldigd aan mezelf en aan de kinderen, maar misschien nog meer aan wie het ook mag zijn waar ik ooit weer iets mee opstart. Stijn is nog te hard deel van mij om nu al open te kunnen staan voor iemand nieuw.
Maar ik ben ook maar een mens, hé. Huidhonger was een woord dat ik vroeger niet kende, maar het bestaat. Al weet ik ondertussen ook dat ik niet ‘iemand’ mis, maar nog steeds Stijn. En dat zal slijten, weet ik. Maar alles vraagt tijd.”
Sinds de dood van Stijn ben je meer schrijver dan zangeres en muzikante? Je hebt ook niet meer opgetreden?
“Ik heb me altijd meer maker dan uitvoerder gevoeld. Ik genoot altijd meer van het schrijven dan van het uiteindelijke performen op een podium. Versta me niet verkeerd: ik heb heel lang met veel liefde opgetreden, maar ik wou ook thuis zijn, bij mijn gezin. Twee jaar voor Stijn stierf, heb ik wat gas teruggenomen, en heb op aanraden en met steun van Stijn mijn debuutroman ‘Lam’ geschreven. Meer thuis zijn, gaf me ook energie. Héél soms denk ik: zou ik het niet gewoon al onbewust geweten hebben dat er niet zo heel veel tijd meer was?
Ik sta nu al anderhalf jaar niet meer op het podium en dat is… (denkt lang na) oké. Stijn is overleden in de nacht na mijn laatste concert. Dat dat mijn laatste zou zijn, wist ik uiteraard niet, maar in mijn hoofd was dat het wel. De schrik zit er ook in dat als ik terug op het podium ga staan, ik die nacht zal herbeleven. Nee, ik ben er nog niet aan toe. Ik denk: misschien binnen enkele maanden, misschien binnen enkele jaren, of misschien nooit meer. Wat zeker is: ik laat mezelf nergens toe dwingen. Ik ben gelukkig met wat ik nu doe. Ik schrijf veel. Ik schrijf elke week in de Libelle, heb net in opdracht van Te Gek!? de novelle ‘Bruna’ uitgebracht, en werk aan mijn tweede roman. En dat voelt goed.”
Wat is jouw boodschap aan de Femma-vrouwen?
“Vermijd mensen of situaties waar je ongelukkig van wordt. Laat je omringen door warme mensen en geef evenveel warmte terug. Als ik zie hoe hard Stijn gemist wordt, dan is vriendschap een ontzettend kostbaar iets. En leef, wees gelukkig met wat er is. En vooral: leef nu, niet later.”
