Jij woont aan de Belgische kust, omringd door mooie stukken natuur. Ben je daar zelf naartoe getrokken of heb je daar altijd gewoond?
Dette: ‘Ik ben opgegroeid in De Haan, dus voor mij is aan zee wonen altijd heel normaal geweest. Het is pas met ouder worden dat ik besef dat ik echt geprivilegieerd ben. Ik stap mijn deur uit en ik kan wandelen naar de zee, de bossen en de polders. Ik wandel dus enorm veel, maar ik doe ook veel met de fiets. Er is hier een onuitgesproken regel bij ons dat je alles onder de 5 km met de fiets doet. Maar zelfs naar Brugge ga ik met de fiets – als het weer meezit – dat is 18 km. Op een gegeven moment wordt dat een manier van leven. Ik ben blij dat ik met de auto kan rijden, maar je doet mij er geen plezier mee. Eens de kinderen groter waren, fietste ik altijd naar mijn werk. Eerst Brugge en later Zeebrugge. Zo ’s avonds of ‘s morgens in het donker door de polders rijden heeft toch iets. Je ziet de dag en de seizoenen geboren worden. Ik kan de seizoenen ondertussen ook echt ruiken. Ik ruik wanneer de lente of winter in aantocht is. Die geuren geven mij zo’n gevoel van vrijheid.’
Wat betekent de natuur voor jou?
‘Rust en vrijheid. De zee, de lucht, de verbinding met de aarde en daardoor met mezelf … hier kom ik echt tot rust. En door buiten te zijn in de natuur kan ik dingen ook loslaten. We hebben allemaal onze zorgen. Maar wanneer ik aan het harken of hooien ben, duw ik alles in mijn hoofd even weg. Ook wandelen of fietsen werkt therapeutisch. Het is belangrijk dat mensen bewust bezig zijn met de natuur, we moeten haar beschermen. Biodiversiteit is zo belangrijk. Heel die schakel in het ecosysteem is essentieel voor ons bestaan als mens. Het is spijtig dat er een grote groep mensen is die dat niet beseft. Ze maken de natuur kapot en staan er niet bij stil. Straks blijft er geen groen meer over. Alles wordt dicht gebouwd. Maar als er geen natuur meer is, zijn wij er straks ook niet meer.’
Samen met je echtgenoot waak jij erover dat belangrijke stukken natuur intact blijven in natuurreservaten aan de kust. Wat doen jullie daar precies?
‘Mijn man zit in het beheerscomité van de Uitkerkse Polder. Daar bespreken ze welke taken gedaan moeten worden. Maar ook de waterstand bijvoorbeeld wordt daar in het oog gehouden. In De Haan, waar we wonen, valt ook nog een deel van de Uitkerkse Polder en hier help ik samen met mijn man met het fysieke werk. Harken, hooien, … En we werken ook in de Zandpanne, waar hij conservator is. Dat is een halfopen duingebied in De Haan. Daar is veel werk, en dat is fysiek best zwaar. Het is een heel kwetsbaar gebied dat afgesloten is voor de mens, maar op afspraak te bezichtigen. Als je niks doet, groeit het dicht met bomen en planten. En dan gaat het oorspronkelijke karakter van het gebied weg. Dus proberen we het open te houden. Dat betekent maaien, hooien, het groenafval wegvoeren, … Het is geen effen gebied, het gaat op en af. Dus als je iets wegvoert met een kruiwagen moet je een stuk bergop en -af lopen. Ook zitten we daar dicht bij Center Parcs De Haan. Er is een deel van het gebied waar mensen doorwandelen via een pad, en soms wordt daar wel eens wat vernield. Dan moeten we dat ook terug in orde brengen. Mijn man draagt de grootste verantwoordelijkheid voor dit gebied, maar ik help. We doen het samen, en dat is leuk. Buiten in de natuur zijn en in beweging zijn doet deugd.’
Jullie hebben elkaar dus wel gevonden in jullie liefde voor de natuur?
‘Ja, mijn man heeft ook altijd een groot hart voor de natuur gehad. Hij kent alle vogels bij naam en weet welk geluid bij welke vogel hoort. Ook weet hij enorm veel over planten. Zo zijn wij trouwens met elkaar aan de praat geraakt (lacht). Ik kende een naam van een bepaald plantje, en hij was daar zo van onder de indruk dat we met elkaar begonnen te praten. Ondertussen zijn we veertig jaar getrouwd en hebben we twee dochters samen.’
Ben je ook op andere manieren bezig met duurzaamheid?
‘We gaan heel bewust om met energie- en waterverbruik. Het water dat ik gebruik om mijn groenten te wassen, vang ik op en gebruik ik voor de planten. Ook wanneer ik douch, vang ik het eerste koude water op en geef ik dat nadien aan de planten. Ook probeer ik zoveel mogelijk te fietsen, en niet elektrisch. Ik heb niks tegen elektrisch fietsen, maar mensen schakelen vandaag toch een beetje te snel over op die keuze. Vooral jonge mensen. Ik probeer zelf niet zo snel toe te geven aan die gemakzucht. Niet alleen voor het milieu, ook voor mijn eigen lichaam. Beweging is goed. Ik vind eigenlijk dat mensen een beetje harder moeten worden. Lichamelijk, bedoel ik dan. Ons lichaam kan best veel aan. Wij recycleren ook en proberen zo weinig mogelijk plastic te gebruiken. En we springen duurzaam met onze spullen om. We kopen niet om de haverklap nieuwe spullen als onze oude het nog doen. Soms word je wel gedwongen. Dat is jammer en baart me zorgen. We zijn een wegwerpmaatschappij geworden.’
