Sarah Decoster
-
13/05/2021
door Sarah De Coster & Jeroen Lievens - Femma Wereldvrouwen
130 jaar geleden publiceerde Paus Leo XIII zijn encycliek’ Rerum Novarum’ of ‘Over nieuwe dingen’. Hij kaartte de erbarmelijke arbeidsomstandigheden van de werkende klasse aan en zei dat het hoog tijd was voor sociale rechtvaardigheid en solidariteit.
Zijn roep om sociale rechtvaardigheid en solidariteit blijft ook vandaag nog brandend actueel. Er zijn nog vele mensen die zich in een maatschappelijk kwetsbare positie bevinden, en – als ze werk hebben- dit vaak in precaire omstandigheden moeten doen.
De uitdaging waar Femma Wereldvrouwen op inzet, is ervoor zorgen dat iedereen een evenwicht vindt tussen werken, zorgen en vrije tijd. Het woordje ‘iedereen’ is ontzettend belangrijk. Want hoewel de globale welvaart is toegenomen, plukt lang niet iedereen daar de vruchten van. De combinatie van werken, zorgen en vrije tijd van de ene groep gaat vaak ten koste van andere groepen in onze samenleving. Dat is geen houdbaar en wenselijk model.
De meest pertinente breuklijn is die tussen mannen en vrouwen. Zorg- en huishoudelijke taken blijven in grote mate de verantwoordelijkheid van vrouwen. Dit zorgt ervoor dat ze vaker deeltijds werken (43% van de vrouwen) en op weekbasis gemiddeld 6 uur minder vrije tijd hebben dan mannen. Dit is nefast voor hun financiële onafhankelijkheid en hun welzijn. Bovendien zijn heel wat mannen ook niet gelukkig onder het juk van de kostwinner.
Maar ook tussen vrouwen onderling zien we heel wat verschillen. Zorgverloven, zoals ouderschapsverlof en tijdskrediet, worden vooral opgenomen door witte vrouwen uit een tweeverdieners middenklasse gezin met de nodige financiële middelen. Zij vinden ook hun weg naar de kinderopvang en doen vaak beroep op een poetshulp met het dienstenchequesysteem. Het zijn middelen en maatregelen waar een hele grote groep van vrouwen geen toegang tot heeft. Vooral vrouwen met een migratieachtergrond, kortgeschoolde vrouwen en alleenstaande moeders zijn extra kwetsbaar. Ze werken vaak in precaire jobs met lage lonen en weinig werkzekerheid. Ze nemen als poetshulp of als kinderverzorgster een deel van de zorg van andere vrouwen over, maar worstelen zelf met hun combinatie. Wie poetst het huis van de poetshulp is een vraag die we ons vandaag veel te weinig stellen.
Femma Wereldvrouwen hamert erop dat de kwaliteitsvolle en evenwichtige combinatie van werken, zorgen en vrije tijd niet beperkt mag blijven tot de ‘happy few’. Daarom hebben we vandaag nood aan structurele maatregelen die echt solidair en sociaal rechtvaardig zijn. Maatregelen zoals een collectieve 30-urenwerkweek met loonbehoud. Waarbij we de voltijdse norm voor betaald werk verlagen, zodat er meer evenwicht komt tussen mannen en vrouwen. Zodat ook vrouwen en mannen in precaire jobs erop vooruitgaan. Dit verwezenlijken, lukt alleen als we als arbeidersbeweging collectief achter deze boodschap staan en ze in onze eigen werking ten volle uitdragen.
Een fijne en strijdbare Rerum Novarum gewenst!
