Sarah Decoster
-
29/03/2021
Het is donker en je wandelt naar huis door een lege straat. Je denkt dat je moederziel alleen loopt maar opeens hoor je voetstappen. Je zoekt haastig naar de sleutels in je broekzakken. Je handen klampen ze stevig vast. De stappen klinken steeds luider en luider. Op je hoede kijk je achterom. Door je hoofd schieten allerlei angstwekkende scenario’s. Wat als die man me opeens langs achter vastpakt, zou iemand me horen als ik roep?... Oef. De man wandelt voorbij. Het gevaar is geweken.
Herkenbaar
Deze situatie is jammer genoeg geen stukje uit een slecht geschreven thriller. Het is de dagelijkse realiteit voor alle vrouwen. De constante voorzichtigheid en het ongemak is voor elke vrouw herkenbaar. Op het programma de Wereld van Sofie op Radio 1 getuigden verschillende vrouwen over de waaier aan voorzorgsmaatregelen die ze op dagdagelijkse basis nemen: de sleutelbos in de hand houden, platte schoenen dragen om snel weg te rennen, niet meer gaan joggen ‘s avonds in het donker, kleine steegjes vermijden, in groep wandelen, geen muziek luisteren en zelfs kledij aanpassen,..
Daarom raakt het verhaal van de Britse Sarah Everard ons allemaal zo diep. Ze verdween begin maart op weg naar huis en werd een week later dood teruggevonden in een bos. Het is de vleesgeworden nachtmerrie van elke vrouw. Bovendien is de hoofdverdachte een politieagent, een persoon die je associeert met bescherming en veiligheid. Dit tragische voorval is geen alleenstaand incident. Het drukt ons met de neus op de feiten en onderlijnt dat de straat en openbare plaatsen nog steeds geen veilige plaatsen zijn. Niet alleen in Groot-Brittannië maar ook in België.
Een maatschappelijke verantwoordelijkheid
Femma Wereldvrouwen wil een openbare ruimte waarin iedereen (ongeacht gender, ongeacht seksuele voorkeur) zich veilig voelt, op elk moment van de dag. Een plek waar je niet keer op keer geconfronteerd wordt met ongepaste opmerkingen, een man die maar naast je blijft lopen en niet opgeeft terwijl je hem hardnekkig probeert te negeren, een hand rond je schouder of rond je middel … het zijn zaken die aan de basis liggen van een veel groter maatschappelijk vraagstuk.
Zo zal het probleem bijvoorbeeld niet op wonderbaarlijke wijze van de baan zijn wanneer we plots allemaal experten zijn in jiu-jitsu. Weten hoe jezelf te verdedigen is -hoewel in dit klimaat eigenlijk noodzakelijk- hoogstens symptoombestrijding. Een laatste redmiddel in een situatie waarmee we nooit geconfronteerd zouden mogen worden.
Daarbij zou een vrouw haar kledingkeuze niet moeten verantwoorden. Of je een bikini of een skipak droeg: het doet er niet toe. Verder zijn opmerkingen als ‘wat deed die vrouw zo laat nog op straat’ tenen krullend en gaan ze volledig voorbij aan de essentie.
Wat wordt er dan eigenlijk verwacht? Dat we er ons bij neerleggen dat binnenwegjes verboden terrein zijn? Dat er ook in niet-coronatijden een quasi permanente onzichtbare avondklok van kracht is voor vrouwen?
Dit zijn stuk voor stuk schoolvoorbeelden van ‘victim blaming’. Laat het voor eens en altijd duidelijk zijn: de verantwoordelijkheid ligt bij de dader, niet bij het slachtoffer. We accepteren niet dat defensief gedrag genormaliseerd wordt.
In plaats van de verantwoordelijkheid af te schuiven op het individu moeten we ons vragen stellen bij de maatschappelijk instituties en structuren. Er gaan bijvoorbeeld stemmen op voor infrastructurele veranderingen, zoals meer straatverlichting, lage struiken en SOS palen. Dit kan een kleine positieve weerslag hebben, maar blijft een pleister op de gapende wonde.
Liever willen we een betere handhaving van bestaande middelen binnen justitie: meer opleidingen van politieagenten en een feitelijke uitvoering van straffen. Sinds 2014 is er een wettelijk kader dankzij de seksismewet en staan er effectief boetes op straatintimidatie, maar nu is het nog de taak om het aantal aangiftes te verhogen en de overtreders van de seksismewet daadwerkelijk aan te pakken.
Samen kunnen we onze stem verheffen, ingrijpen wanneer nodig en beleidsmakers oproepen tot actie.
Wat kan jij doen?
Femma Wereldvrouwen ondersteunt dan ook de talrijke initiatieven en organisaties in België en daarbuiten die strijden voor meer bewustwording en druk zetten op het beleid.
- Zo zagen we hoe de Catalaanse Carla, nadat ze kon ontsnappen aan een verkrachting in het Jubelpark, een petitie op poten zette. Deze werd meer dan 10 000 keer getekend en bereikte zo de Brusselse beleidsmakers. .
- Garance vzw is een organisatie die zich specialiseert in veiligheid en geweld in de openbare ruimte. Bekijk zeker hun brochures.
- PUNT vzw legt zich toe op het bestrijden van seksueel geweld. Deel hun voorstellen in het kader van de campagne Bloom For Change, en teken hun petitie hier: bloomforchange
- Slechts 25% van de vrouwen die te maken krijgt met straatintimidatie geeft aan dat er iemand ingreep. Het is nochtans enorm belangrijk dat omstaanders hun mond open doen. Lees deze pagina voor meer info en tips Stop seksuele straatintimidatie - Seksueel geweld.
Bronnen
