Wat is een geboortehuis precies?
Sylvie: ‘Een geboortehuis is een mensgerichte plaats waarbij de focus op jou of jullie als koppel ligt. Je wordt begeleid in een huiselijke omgeving. Vanaf je wens om zwanger te worden tot na de geboorte. Je mag er ook bevallen. Jullie staan centraal, en kunnen in alle rust jullie eigen keuzes maken. Wat wil jij? Hoe voel jij je? En je partner? Je mag je eisen stellen en je gevoel volgen.’
Natalie: ‘Zelfstandige vroedvrouwen en doula’s beheren het geboortehuis. Zij zijn opgeleid om het natuurlijke, fysiologische proces van de zwangerschap, arbeid, bevalling en postpartum te ondersteunen. Ze begeleiden je op een aangename en natuurlijke manier. Is er extra medische hulp nodig? Dan word je uiteraard meteen doorverwezen naar het ziekenhuis, waar gynaecologen paraat staan om de zorg verder op te nemen. Zij zijn experts in meer complexe processen die buiten het fysiologische vallen.’
Zijn er veel geboortehuizen in België?
Diane: ‘Nee, er zijn er maar enkele in ons land. De norm is bevallen in het ziekenhuis. Daardoor hebben niet alle vrouwen per se de bevalling of zwangerschap die zij willen. Maar ze komen er meestal pas later achter dat ze zich niet zichzelf voelden tijdens het hele proces. Wij zijn niet tegen de medische wereld; het is fijn dat er zo’n goede medische hulp voorhanden is. Maar het is logischer om eerst vanuit je lichaam te voelen, en pas als het écht nodig is medische hulp in te schakelen. Het lijkt alsof je vandaag niet mag afwijken van de norm. Als je liever een natuurlijke bevalling wilt, vinden mensen je al niet meer normaal.’
Sylvie: ‘Dat is ook zo met thuisbevallingen, mensen vinden dat niet normaal. Of ze weten niet dat dat mag in België. Terwijl dat toch eigenlijk je eerste optie zou moeten zijn.’
Natalie: ‘Wij voelen dat er nood is aan meer intimiteit in de geboortezorg. En dan biedt een geboortehuis een mooi alternatief voor koppels die niet liever niet thuis willen (of kunnen) bevallen, maar ook niet in het ziekenhuis. Een huiselijke sfeer waar de vrouw centraal staat en in intieme kring kan bevallen.’
Mogen mensen in een ziekenhuis geen eigen keuzes maken?
Sylvie: ‘Jawel natuurlijk wel, maar dat is vaak niet geweten. Er wordt je dikwijls niet gezegd dat het ook anders mag.’
Diane: ‘Een inleiding wordt bijvoorbeeld standaard aangeraden zodra je 41 weken en 3 dagen ver bent. Onder andere omwille van de kans op infectie, een te hoog geboortegewicht van de baby en een verminderde werking van de placenta. Maar die risico’s zijn op dat moment eigenlijk nog heel klein. Je mag die inleiding dus weigeren als je wilt. Als je goed opgevolgd wordt zijn die risico’s trouwens nóg kleiner, omdat je vroedkundige je lichaam kent en kan inschatten wat wel of niet normaal is voor jouw situatie.’
Sylvie: ‘Het moet snel gaan, en het is gemakkelijker om een kalender te hebben waarmee je zicht hebt op wie er wanneer bevalt en waarmee je zo goed mogelijk kunt plannen. Maar ik snap ook wel dat vroedvrouwen en gynaecologen soms liever vroegtijdig ingrijpen. Zij dragen de medische eindverantwoordelijkheid. Als er iets misloopt, zijn zij in de fout.’
Wat voor begeleiding bieden jullie via het geboortehuis?
Natalie: ‘Wij bieden het totaalpakket, maar het is aan elke moeder of elk koppel om te kijken wat voor soort begeleiding zij nodig hebben. Wij bespreken de opties, zij kiezen. Zelfstandige vroedvrouwen en doula’s hebben de luxe om meer tijd vrij te kunnen maken voor de mensen. We kunnen hen van begin tot eind heel nauw opvolgen. Zo ontstaat er een hechte band.’
Sylvie: ‘We gaan bijvoorbeeld langs wanneer de weeën starten, en begeleiden je tot je naar het ziekenhuis of het geboortehuis moeten vertrekken. En ook daar blijven we aan je zij. Het liefst blijf je zo lang mogelijk thuis tot je echt gaat bevallen. Als je te vroeg uit je veilige omgeving gehaald wordt, verbreek je het bevallingsproces en stopt dat. Maar als je niemand hebt die je thuis opvolgt, weet je ook niet per se wanneer je naar het ziekenhuis moet om te bevallen. Zeker bij je eerste zwangerschap.’
Diane: ‘Ook achteraf word je goed opgevolgd. Postpartum doula’s kunnen bijvoorbeeld voedzame maaltijden maken, kijken hoe je je voelt, helpen met borstvoeding, een helende voetmassage geven, … Ze zijn er voor jou en je gezin, wat je noden ook zijn. Of je kan even gaan slapen en dan past de doula op je baby. Zonder dat je je slecht hoeft te voelen dat je slaapt (lacht).
Doula’s en geboortehuizen worden in België vandaag nog niet terugbetaald zoals de standaard medische zorg. Een grote groep vrouwen heeft hier dus geen toegang toe. Is dat iets wat zal veranderen volgens jullie?
Sylvie: ‘Wij hopen dat. Want momenteel wordt inderdaad niet alle hulp terugbetaald. Er zijn al jaren onderhandelingen daarover bezig maar het nut wordt nog niet altijd ingezien. En toch, als je een goede begeleiding voorziet, bespaar je op gezondheidskosten. Niet alleen voor moeders met postnatale depressies bijvoorbeeld, maar ook voor de baby zelf. Traumatische zwangerschappen of bevallingen bepalen mee wie het baby’tje later wordt als persoon. Je hechtingsrelatie, je stressniveau en zelfvertrouwen, alles wordt al voor een deel bepaald in de baarmoeder en tijdens de geboorte. Hoe beter de moeder wordt begeleid, hoe beter het kind er later in het leven voor staat.’
Jullie willen een inclusief geboortehuis openen, hoe zien jullie dat?
Natalie: ‘Wij willen een plaats creëren waar elke vrouw zichzelf kan zijn. We willen cultuursensitieve zorg bieden, waar respect is voor eenieders achtergrond. Waar er gekeken wordt naar hoe de eigenheid van elke vrouw bewaard kan blijven tijdens het proces.’
Diane: ‘Niet alle vrouwen voelen zich altijd even welkom in de zorg, dat merk ik wel. En terecht, ze worden niet overal gelijk behandeld. Zo zijn er bepaalde ziekenhuizen die buitenlanders altijd bij elkaar op de kamer leggen. Maar er zijn nog voorbeelden van dingen die niet kunnen.’
Sylvie: ‘Bij ons kan je terecht met je totaalpakket, je wordt helemaal aanvaard zoals je bent. Niemand zal raar opkijken als je bepaalde gewoontes, rituelen of vragen hebt. We willen ook mamagroepen opstarten, waar mama’s met elkaar kunnen praten zonder taboes, en weten dat ze niet alleen zijn. En van waaruit je ook gemakkelijk doorverwezen kan worden, als je extra hulp nodig hebt.’
Wil je graag meer informatie over het geboortehuis? Of wil je een vrijwillige bijdrage doen? Neem dan contact op met sylvie@wellpregnant.be
