We eisen erkenning, waardering en een gelijke verdeling van onbetaalde zorg!
‘Ondertussen ploeteren we maar verder’ .. Deze uitspraak van Patricia blijft nazinderen. De getuigenissen tonen ons hoe noodzakelijk en intensief zorg is. Jamila kan de zorg voor haar zieke dochter niet combineren met een betaalde job. Voor Muntaha blijft door de vele zorgtaken weinig tijd over voor zichzelf. Roswhita's getuigenis maakt duidelijk dat het plan- en organisatiewerk - of 'de mentale last' verbonden aan het huishouden, te vaak onzichtbaar blijft. De verhalen van Muntaha, Patricia, Jamila & Roswhita zijn veeleer regel dan uitzondering. Wereldwijd staan vrouwen in voor meer dan 75% van alle onbetaalde zorg.
Daarom Femma pleit voor maatschappelijke erkenning, waardering en een gelijke verdeling van onbetaalde zorg.
Erkenning omdat bijna 60% van de totale arbeid die we in België verrichten onbetaalde zorg is. Dat maakt onbetaalde zorg tot de grootste sector van onze economie. Groter dan alle sectoren van betaald werk opgeteld. Maar economische modellen en ons sociaal beleid brengen dit amper in rekening alsof onbetaalde zorg niet schaars is en we er oneindig een beroep op kunnen doen. Dit is niet duurzaam.
Waardering omdat onbetaalde zorg het kloppend hart vormt van onze samenleving. Zonder valt de maatschappij stil. In tegenstelling tot betaalde arbeid is er aan onbetaalde zorg geen inkomen, sociale status of macht verbonden. Het wordt als vanzelfsprekend beschouwd. De onderwaardering van zorg zet zich door wanneer zorg een betaalde job wordt: de lage lonen en zware werkomstandigheden van schoonmaakpersoneel en kinderbegeleiders spreken voor zich. Dit is onrechtvaardig.
Gelijke verdeling omdat vrouwen in België gemiddeld 9,5 uren per week meer spenderen aan huishoudelijke taken en kindzorg dan mannen. Ze dragen vaak ook de mentale last om huishouden en zorg te organiseren. Deze erg ongelijke verdeling van zorg, in combinatie met de bovengenoemde onderwaardering, brengt vrouwen in een kwetsbare positie. Dit vreet aan hun welzijn en aan hun welvaart. Bovendien zien we ook diepe ongelijkheid tussen vrouwen. Vrouwen die moeilijk toegang krijgen tot de arbeidsmarkt, omwille van geloof, migratieachtergrond en scholing, worden vaker richting ondergewaardeerde zorgberoepen of onbetaalde zorg geduwd. Zij nemen dus de zorg over van vrouwen in een financieel sterkere positie, terwijl ze zelf uitgeput achterblijven. Dit is niet solidair.
Wat zijn onze concrete voorstellen?
Erken onbetaalde zorg door haar mee te nemen in de evaluatie van onze sociale vooruitgang als maatschappij.
o Meten is weten! Maak onbetaalde zorg zichtbaar door relevante indicatoren te ontwikkelen en te monitoren die de omvang en de verdeling van onbetaalde zorg in kaart brengen. De BOA-quote, die gebaseerd is op tijdsbestedingsonderzoek, kan hiertoe inspiratie bieden. De BOA-quote is een indicator die de verhouding tussen het volume van betaalde en onbetaalde arbeid weergeeft.
o Voer een actief beleid dat Elders Verworven Competenties (EVC’s) beter erkent en promoot. EVC’s staat voor ervaring en kennis die je in de praktijk opdeed, maar waar je geen diploma voor hebt. Want ook door onbetaalde zorg te verlenen, oefen je vaardigheden en doe je kennis op die nuttig zijn bij het uitoefenen van een betaalde job.
Bied voldoende ondersteuning zodat iedereen onbetaalde zorg op een kwaliteitsvolle manier kan combineren met andere tijdsbestedingen.
o Voorzie structureel meer tijd voor onbetaalde zorg door de norm voor voltijds werken te verlagen.
Voer een actief beleid dat inzet op niet-stereotiepe beeldvorming van vrouwen en mannen.
Meer weten?
o Onze standpunten kan je terugvinden onder het label ‘Eigen Mix’
o Onze gedetailleerde analyses en voorstellen zijn gebundeld in ons combinatiedossier.